Sự phát triển mạnh mẽ của Internet, các nền tảng số, mạng xã hội giúp mọi người đều có thể tham gia vào hoạt động âm nhạc trên không gian mạng, bao gồm từ việc sáng tạo, trình diễn đến công bố tác phẩm. Song cũng vì thế mà những vấn đề liên quan tới vi phạm bản quyền âm nhạc trên không gian mạng lại càng trở nên phức tạp hơn.
Bản quyền chính là quyền tác giả, đây là một trong những quyền được pháp luật bảo hộ. Vậy, quyền tác giả phát sinh khi nào, quyền tác giả bao gồm những quyền nào, bảo hộ quyền tác giả là gì? Hành vi xâm phạm quyền tác giả bị xử lý như thế nào?
Xem thêm: Thủ tục đăng ký xin cấp phép sử dụng tác phẩm âm nhạc
Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu vấn đề này như sau:
1. Quyền tác giả là gì?
Khoản 2 điều 4 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2009, năm 2019, năm 2022, Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu.
Quyền liên quan đến quyền tác giả (sau đây gọi là quyền liên quan): là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa. (Theo khoản 3 điều 4 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2009, năm 2019, năm 2022)
2. Quyền tác giả phát sinh khi nào?
Theo Điều 6 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2009, năm 2019, năm 2022 về căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ thì:
- Quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký.
- Quyền liên quan phát sinh kể từ khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá được định hình hoặc thực hiện mà không gây phương hại đến quyền tác giả.
3. Hành vi xâm phạm quyền tác giả bị xử lý như thế nào?
Xâm phạm quyền tác giải có thể bị xử phạt hành chính:
Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính: Theo quy định tại Nghị định 131/2013/NĐ-CP gồm nhiều cơ quan ban ngành khác nhau như: Chủ tịch UBND các cấp, Thanh tra văn hóa, thể thao và du lịch và Thanh tra chuyên ngành khác, Công an nhân dân, Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan và Quản lý thị trường. (Từ điều 37 – điều 40 Nghị định 131/2013/NĐ - CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan.
Một số hành vi phổ biên xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan sẽ bị xử lý hành chính:
* Về hành vi vận chuyển, tàng trữ hàng hoá sao chép lậu
- Phạt tiền từ 3.000.000 đến 5.000.000 đồng với hành vi vận chuyển hàng hóa được sản xuất mà không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan.
- Phạt tiền từ 5.000.000 đến mức 10.000.000 đồng đối với hành vi tàng trự hàng hóa được sản xuất mà không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan.
- Hình thức xử phạt bổ sung:
- Tịch thu tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này
* Về hành vi xâm phạm quyền đứng tên, đặt tên tác phẩm
- Phạt tiền từ 2.000.00 đến 3.000.000 đồng đói với hành vi sử dụng tác phẩm mà không nêu tên thật, bút danh tác giả, tên tác phẩm hoặc nêu không đúng tên thật hoặc bút danh tác giả, tên tác phẩm trên bản sao tác phẩm, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng.
- Biện pháp khắc phục hậu quả được
a) Buộc cải chính công khai trên phương tiện thông tin đại chúng thông tin sai lệch đối vơi hành vi quy định tại khoản 1 Điều này
b) Buộc sửa lại đúng tên tác giả, tên tác phẩm trên bản sao tác phẩm, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng có thông tin sai lệch về tên tác giả, tên tác phẩm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 Điều này
* Về hành vi xâm phạm quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm
- Phạt tiền từ 3.000.000 đến 5.000.000 đồng với hành vi tự ý sửa chữa, cắt xén tác phẩm gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả
- Phạt tiền từ 5.000.000 đêbs 10.000.000 đồng đối vưới hành vi xuyên tạc tác phẩm gây phương hại đến danh dự và uy tín cưa tác giả
- Biên pháp khắc phục hậu quả
a) Buộc cải chính công khai trên phương tiện thông tin đại chúng thông tin sai sự thật đối với hành vi quy định tại khoản 1 và khoản 2 điều này
b) Buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 điều này
* Về hành vi xâm phạm quyền cho phép biểu diễn tác phẩm trước công chúng:
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi biểu diễn trực tiếp tác phẩm trước công chúng mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi biểu diễn tác phẩm thông qua các chương trình ghi âm, ghi hình hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào mà công chúng có thể tiếp cận được mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định.
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc dỡ bỏ bản sao bản ghi âm, ghi hình vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 2 Điều này.
* Về hành vi xâm phạm quyền phân phối tác phẩm:
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 Điều này.
* Về hành vi xâm phạm quyền sao chép tác phẩm
- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 35.000.000 đồng đối với hành vi sao chép tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 Điều này.
* Về hành vi xâm phạm quyền sao chép cuộc biểu diễn
- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 35.000.000 đồng đối với hành vi sao chép cuộc biểu diễn đã được định hình trên bản ghi âm, ghi hình mà không được phép của chủ sở hữu quyền của người biểu diễn.
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm hoặc dỡ bỏ bản sao cuộc biểu diễn dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 Điều này.
* Về hành vi sử dụng bản ghi âm, ghi hình đã công bố nhằm mục đích thương mại
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng bản ghi âm, ghi hình đã công bố nhằm mục đích thương mại trong nhà hàng, cơ sở lưu trú du lịch, cửa hàng, siêu thị mà không trả tiền sử dụng cho chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan theo quy định.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng bản ghi âm, ghi hình đã công bố nhằm mục đích thương mại trong cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ bưu chính viễn thông, môi trường kỹ thuật số mà không trả tiền sử dụng cho chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan theo quy định.
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc dỡ bỏ bản sao bản ghi âm, ghi hình dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số đối với hành vi quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 Điều này.
* Về Hành vi xâm phạm quyền áp dụng biện pháp công nghệ để tự bảo vệ quyền liên quan
- Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi dỡ bỏ hoặc thay đổi thông tin quản lý quyền dưới hình thức điện tử mà không được phép của chủ sở hữu quyền liên quan.
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi cố ý hủy bỏ hoặc làm vô hiệu các biện pháp kỹ thuật do chủ sở hữu quyền liên quan thực hiện để bảo vệ quyền liên quan của mình.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi phát sóng, phân phối, nhập khẩu để phân phối đến công chúng cuộc biểu diễn, bản sao cuộc biểu diễn đã được định hình hoặc bản ghi âm, ghi hình khi thông tin quản lý quyền dưới hình thức điện tử đã bị dỡ bỏ hoặc thay đổi mà không được phép của chủ sở hữu quyền liên quan.
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi sản xuất, lắp ráp, biến đổi, phân phối, nhập khẩu, xuất khẩu, bán hoặc cho thuê thiết bị hoặc hệ thống giải mã trái phép tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi cố ý thu và phân phối tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa mà không được phép của người phân phối hợp pháp.
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc tái xuất tang vật vi phạm đối với hành vi nhập khẩu quy định tại Khoản 3 và Khoản 4 Điều này;
Ngoài xử lý vi phạm hành chính ra còn có thể bị xử lý hình sự đối với hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan
* Về tội xâm phạm quyền tác giả
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây gây hậu quả nghiệm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thi bị phạt tiền từ hai mươi triệu đồng đến hai trăm triệu đồng hoặc cải tạp không giam giữ đến hai năm
a) chiếm đoạt quyền tác giả đối với tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học báo chí chương trình băng âm thanh, đĩa âm thanh, băng hình, đĩa hình
b) mạo danh tác giả trên tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, báo chí, chương trình âm thanh, đĩa âm thanh, băng hình, địa hình
c) sửa đổi bất hợp pháp nội dung của tác phẩm nghệ thuật, nghệ thuật văn học, nghệ thuật, khoa học, báo chí chương trình băng âm thanh, băng hình, địa hình
d) công bố, phổ biến bất hợp pháp tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, báo chí, chương trình băng âm thanh, đĩa âm thanh, băng hình, đĩa hình.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:
a) Có tổ chức;
b) Phạm tội nhiều lần;
c) Gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
* Về tội xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan
- Người nào không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan mà thực hiện một trong các hành vi sau đây xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại, thì bị phạt tiền từ năm mươi triệu đến năm trăm triệu đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến hai năm.
a) Sao chép tác phẩm, bản ghi âm, bản ghi hình
b) Phân phối đến công chúng bản sao tác phẩm, bản sao ghi âm, ghi hình
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ bốn trăm triệu đồng đến một tỷ đồng hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm
a) Có tổ chức
b) Phạm tội nhiều lần
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ hai mươi triệu đồng đến hai trăm triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến 5 năm.
Dịch vụ luật sư tư vấn và giải quyết các vấn đề về vi phạm bản quyền âm nhạc
Nếu có bất cứ thắc mắc về vi phạm bản quyền âm nhạc hay các vấn đề pháp lý hãy liên hệ tới Công ty Luật Trường Minh Ngọc, chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.
Liên hệ với Luật Trường Minh Ngọc:
Liên hệ qua Hotline:
- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)
- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)
Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc
Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh
Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com
