Hiện nay, không ít trường hợp nhà trai huỷ hôn ước mặc dù hai bên đã làm lễ ăn hỏi. Từ đó, dẫn đến tranh chấp về việc đòi lại sính lễ khi huỷ hôn. Vậy nhà trai có được đòi lại sính lễ đã trao khi huỷ hôn với nhà gái không?
Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu về vấn đề này như sau:
Trao sính lễ được hiểu như thế nào theo quy định pháp luật?
.png)
- Tại Việt Nam, phong tục tặng sính lễ trong ngày cưới đã có từ rất lâu đời, được lưu giữ trân trọng đến ngày nay. Sính lễ sẽ được nhà trai chuẩn bị để mang sang nhà gái, mang một ý nghĩa của sự may mắn và tốt lành trong hôn nhân của cặp vợ chồng tương lai. Đồng thời, mâm sính lễ còn bày tỏ ngỏ ý của nhà trai muốn rước cô dâu về sống chung một nhà trong sự chúc phúc của gia đình và họ hàng 2 bên. Thông qua đó, cũng mang theo sự thiêng liêng thể hiện sự trách nhiệm, coi trọng của cả cô dâu và chú rể trong cuộc hôn nhân này.
- Theo tập quán cưới hỏi của người Việt Nam, đồ sính lễ là nữ trang như bông tai, vòng kiềng, tiền mặt… là do nhà trai chủ động mang đến nhà gái trong ngày đám hỏi và được tính là đồ dạm hỏi. Thông thường, đồ nữ trang này chỉ cho riêng cô dâu và sau khi làm thủ tục trình sính lễ.
- Khi trao nhận sính lễ các bên không nói là việc trao nhận sính lễ là hợp đồng tặng cho nhưng về mặt pháp lý thì đây được coi là hợp đồng tặng cho. Căn cứ Điều 457 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về hợp đồng tặng cho như sau:
Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên; theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho; mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.
- Như vậy, hợp đồng tặng cho tài sản về bản chất là hành vi pháp lí đơn phương của bên tặng cho tài sản. Hợp đồng tặng cho tài sản chỉ phát sinh hiệu lực khi bên được tặng cho đồng ý nhận tài sản. Khi bên tặng cho chuyển giao tài sản, quyền sở hữu tài sản cho bên được tặng cho thì bên được tặng cho không có nghĩa vụ trả lại cho bên tặng cho bất kì lợi ích nào.
Nhà trai có được đòi lại sính lễ đã trao khi huỷ hôn không?
.png)
- Ở góc độ văn hóa, việc trao nhận sính lễ trước khi tổ chức đám cưới là một phong tục, tập quán của người Việt Nam. Việc trao, nhận sính lễ được xuất phát từ sự thiện chí của hai bên đối với việc tổ chức đám cưới và hầu hết hiển nhiên có khi hỏi cưới tại Việt Nam.
Tuy nhiên dưới góc độ pháp lý, việc trao và nhận sính lễ giữa nhà trai và nhà gái có thể xem là một hình thức của hợp đồng tặng cho tài sản.
Theo đó, Bộ luật Dân sự năm 2015 có quy định hợp đồng tặng cho tài sản chia làm 02 loại:
- Hợp đồng tặng cho tài sản không có điều kiện:
- Căn cứ theo Điều 457 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định hợp đồng tặng cho tài sản như sau:
Hợp đồng tặng cho tài sản
Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.
- Theo đó, có thể hiểu rằng việc trao sính lễ là sự thỏa thuận giữa các bên (cụ thể là nhà trai và nhà gái), bên nhà trai giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên nhà gái mà không yêu cầu đền bù và bên nhà gái đồng ý nhận.
- Hợp đồng tặng cho tài sản có điều kiện:
- Tại Điều 462 Bộ luật Dân sự năm 2015 có quy định về việc tặng cho tài sản có điều kiện như sau:
Tặng cho tài sản có điều kiện
1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
2. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
3. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Như vậy, căn cứ các quy định nêu trên, khi nhà trai tặng sính lễ cho nhà gái trên tinh thần hoàn toàn tự nguyện, không ép buộc và không có điều kiện cụ thể nào, và nhà gái đồng ý nhận thì khi hủy hôn, nhà trai không có quyền đòi lại sính lễ.
- Mặc dù vẫn có trường hợp nhà trai đặt điều kiện sau khi trao sính lễ nhà gái không được hủy hôn, nếu hủy hôn phải trả lại sính lễ thì vẫn được đòi lại sính lễ. Nhưng theo điểm b Khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 nêu rõ kết hôn dựa trên tinh thần tự nguyện của các bên nên nếu các bên không tự nguyện thì không được phép ép buộc.
Vợ có phải trả lại sính lễ khi yêu cầu ly hôn không?
.png)
- Việc yêu cầu đòi tiền sính lễ trong Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 không quy định. Việc thỏa thuận sính lễ là theo phong tục địa phương, dựa trên sự tự nguyện, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội, phù hợp với các quy định tại các Điều 3, 4, 5, 7 Bộ Luật dân sự năm 2015 nên được pháp luật chấp nhận, việc thỏa thuận là do hai bên tự nguyện thực hiện, nhằm mục đích tổ chức đám cưới.
- Trong trường hợp hai bên thống nhất được về việc đòi và trả lại sính lễ, câu chuyện về đòi sính lễ sẽ dừng lại. Tuy nhiên, bên nhà trai muốn đòi nhưng bên nhà gái không muốn trả sẽ dẫn đến tranh chấp giữa hai bên.
- Theo quy định của pháp luật việc trao tặng tiền sính lễ là thuộc dạng hợp đồng tặng cho tài sản, việc tặng cho tài sản sính lễ khi kết hôn là do hai bên tự thỏa thuận về số tiền và hình thức trao, và không có điều kiện khác. Do vậy, căn cứ theo Điều 457, 458 Bộ luật dân sự năm 2015 thì việc tặng cho này có hiệu lực từ thời điểm nhà gái nhận sính lễ và xác lập quyền sở hữu của nhà gái. Vì các lý lẽ trên nên yêu cầu đòi lại tài sản sẽ không được Tòa án chấp nhận.
Dịch vụ Luật sư hôn nhân gia đình của Luật Trường Minh Ngọc
>>> Xem thêm: Có thể yêu cầu huỷ kết hôn trái pháp luật trong trường hợp tảo hôn không?
Trên đây là những chia sẻ của Luật Trường Minh Ngọc về vấn đề “Nhà trai có được đòi lại sính lễ đã trao khi huỷ hôn không?”. Bài viết chỉ mang tính tham khảo, không phải là ý kiến tư vấn để giải quyết một vụ việc cụ thể. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, vui lòng liên hệ cho chúng tôi:
Liên hệ qua Hotline:
- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)
- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)
Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc - Luật sư của bạn
Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh
Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com
